Yazar : Çiğdem Özdemir
Hermit Yengeçleri, karınları yumuşak bir forma sahip olan pek çok yengeç türünden sadece biridir. Hermit ismi Türkçe karşılığı Keşiş, münzevi, inzivaya çekilmek anlamlarına gelen bir ön ektir. Bu yengeç türüne verilen bu ön ad aslında tamda bu anlama gelmek için verilmiştir. Bu yengeçler hayatlarını doğdukları formda devam ettiremezler. Vücutları yumuşak ve kıvrık bir yapıya sahiptir. Bu sebeple avcılarından kaçmak ve güneşin kavurucu sıcaklığından kendilerini korumak için sırtlarında sonradan ekledikleri ve ömür boyu yaşamak zorunda oldukları bir evleri vardır. Keşiş yengeçleri, yumurtadan çıktıkları andan itibaren sürekli kendilerine yeni bir ev arama işine koyulurlar. Bedenleri zamanla büyüdüğü için bulunduğu ev onlara küçük gelmektedir ve her yeni büyüme atağında yeni bir eve geçmeleri gerekmektedir. Sırtlarında taşıdıkları bu malzemeye ‘EV’ demek, evet daha doğru çünkü bu yani herhangi bir obje, deniz kabuğu yada plastik bir malzeme bile olabilir. Onlar için önemli olan tek nokta korunabilecekleri bir özellikte olması, tabi vücutlarının sığdığı ölçüde. Genellikle terk edilmiş deniz kabukları bu sevimli canlılar için olağan üstü doğal ve geri dönüşümü olan bir tercihtir. Su altında oldukça çok sık rastlanan bu tür pek çok kişi tarafından hala tanınmamaktadır. İlginç görüntüleri ve renkleri sebebiyle pek çok su altı fotoğrafçısının modeli olmaktadır. Su altı dalgıçları içinde ilgi çeken canlılardan biridir.
Keşiş yengeçleri su altı ekosistemi için aslında çok önemli bir canlıdır. Leşçil Hermit Yengeçleri; denizleri, sahilleri bulunduğu ormanlık alanı temizleyerek besinlerin dönüşümüne destek olurken, toprağın havalanmasına ve gübrelenmesine, tohumların dağılmasına da yardımcı olurlar. Pek çok deniz canlısının da besini konumundadır.
Bir keşiş yengeci bedeni büyüdüğünde etrafta kendine uygun yeni bir kabuk arayışına girmektedir. Etrafta kendilerine en uygun kabuğu bulana kadar sürekli dolaşırlar. Bunu yaparken bazı sürüler ilginç görüntüler sergileyebilmektedir. topluluk halinde bulunan bir grup yengeç boy sırasına girerek önündeki yengecin yeni kabuğunu denemesini bekler ve ardından boşalan kabuğa kendi girer. Bu en son yengece kadar centilmence devam etmektedir.
Yeni kabuğa yerleşen keşiş yengeci öldüğünde kabuğun boşaldığını haber vermek için etrafa sadece kendi türüne özgü olan kimyasal bir sinyal yollar. Bu sayede yeni bir yuva arayan yengecinde işini kolaylaştırır.
Bu aşamada en çok bilinçlendirilmesi gereken konu denizde bulunan bizim için süs objesi olan deniz kabuklarının aslında bazı canlılar için ne kadar hayati bir konumda olduklarıdır.
Keşiş yengeçlerinin bu ilginç özellikleri hala bilim insanları tarafından araştırılmaya devam etmektedir. Güncel yapılan araştırmaya göre, bu canlıların aslında günümüzde nesillerinin tehlikede olduğuna işaret etmektedir. Bu araştırma denizlerdeki plastik atıklarına dikkate çekmektedir. Keşiş yengeçlerinin kendilerine uygun bir ev arama süreçlerinde deniz kabuklarının kontrolsüzce ticari amaçla toplanması sebebiyle kendilerine plastik atıkları kabuk olarak seçmesi onlara büyük tehlike arz etmektedir. Yengeçler içine girdikten sonra çıkmalarını engelleyen yukarı doğru eğimli plastik kaplarda kapana sıkışmaktadırlar. Bu kapan içinde ölen yengeç salgıladıkları kimyasal uyaranla aynı kaba diğer yengeçleri de davet etmektedir. Bu durum ardı sıra gelen zincirleme ölüm reaksiyonunu tetiklemektedir. Araştırma keşiş yengeçlerinin bu durum karşısında nasılda kitlesel olarak neslini tehdit ettiğini gösterirken, biz insanların doğal ekosistemi bozduğunu da açıkça vurgulamaktadır.
Araştırmayı incelemek isterseniz bu linkten ulaşabilirsiniz.” Entrapment in plastic debris endangers hermit crabs”
Tüm canlıların Yaşam Hakkına Saygı duymak bizlerin insanlık görevidir. Sadece çöplerimizi çevreye özellikle denizlerimize atmayarak, denize ait olan denizde kalmalı felsefesini benimseyerek bile doğaya yardımcı olabiliriz. Tüm kainat birbiri ile etkileşimde ve muazzam şekilde denge halindedir. Denizden aldığınız bizim için basit bir deniz kabuğu bir canlının hayatı demek olduğunu unutmamalıyız.
Su altında bu muhteşem canlıları gördüğünüzde artık farklı bir bakış açısında olmanız ve bunu bir çok insana anlatmanız dileğiyle…
Add Your Comment